Bouwen aan sterkere relaties

Wat hebben sterke relaties te maken met je gezondheid?

Nicole: Een goede relatie met je partner werkt door op je persoonlijke gezondheid, zowel relationeel, mentaal als lichamelijk. Als je ziek bent, herstel je bijvoorbeeld beter wanneer je een partner hebt die voor je zorgt. Dat blijkt uit een studie aan Harvard University, ‘Harvard Study of Adult Development’. Als De christelijke zorgverzekeraar vinden wij het hebben van goede relaties daarom dus belangrijk. Bovendien sluit het aan bij Bijbelse waarden als trouw, liefde en vergeving, die ook wij hooghouden.

Wat houdt het programma precies in?

Petra: Het is een online portal waarop mensen kunnen vinden waar ze staan en wat ze nodig hebben op relatiegebied. Denk aan thema’s als geloof, communicatie, hechting en seksualiteit. De site is geschikt voor mensen met vastgelopen relaties die op zoek zijn naar wegwijzers. Én voor mensen met een goede relatie die daarin verder willen groeien. Nicole: Het aanbod is laagdrempelig: webinars, werkboekjes, podcastseries, een online relatieprogramma, gespreksvragen en informatie over relatietherapie en -cursussen die we vanuit de aanvullende polissen vergoeden. We hopen dat bij deelnemers de vonk weer overslaat, zodat ze verbinding zoeken en weer samen door kunnen.

Hoe ben jij, Petra, bij het programma betrokken geraakt?

Nicole zocht iemand voor een video over relaties en over het belang van vroegtijdig hulp zoeken als je relatie niet is zoals je verlangt of hoopt. Dat sloot prachtig aan bij mijn passie: het taboe op relatieproblemen verminderen. Als ik eraan kan bijdragen dat mensen met lastige relaties over hun moeilijkheden vertellen -en dan niet alleen in de therapieruimte, maar ook en éérst met vrienden aan de keukentafel- dan werk ik daar graag aan mee.

Hoe groot is de nood op relatiegebied?

Petra: Eén op de drie huwelijken strandt op dit moment. En dat is in christelijk Nederland niet veel anders. De echtscheidingscijfers zijn de laatste jaren enorm toegenomen; de nood is enorm.

Nicole: Samengestelde gezinnen gaan overigens nog veel vaker uit elkaar: dat percentage ligt tussen de 60 en de 70 procent. Denk ook eens aan de gevolgen voor de kinderen... We hebben daarom ook een programma voor samengestelde gezinnen. Daarnaast hebben we een programma voor stellen waarbij 1 van de partners te maken heeft met een psychische aandoening.

Petra: Er moet in de samenleving echt iets gebeuren in het herstellen van relaties. Zeker als christenen hebben we daar werk te doen, mijns inziens.

Wat zijn de belangrijkste oorzaken van relatieproblemen?

Petra: Als ik die vraag vanuit de theorie beantwoord, zeg ik dat het alles te maken heeft met hechting, met de verschillende hechtingstijlen, met verlangen en verwachten. We móéten tegenwoordig allemaal gelukkig zijn, het is bijna een opdracht. Dat betekent dat er enorm veel druk op relaties is komen te liggen. En dan komt daar het individualisme nog bij: ík heb recht op geluk en als jíj mij niet gelukkig maakt, dan ga ik verder kijken. Dat staat lijnrecht tegenover de Bijbelse boodschap: heb elkaar dienend lief. God wil relaties gebruiken om mensen te laten te groeien tot wie ze echt zijn, tot wie God wil dat ze worden.

Nicole: Mijn oma, die acht kinderen had, zei altijd: 'Ik kom uit een generatie die iets wat stuk was, ging maken; wij investeerden in zaken. Jullie horen bij een generatie die iets wat stuk is, weggooit en een nieuw exemplaar koopt.' We denken tegenwoordig met z’n allen: als iets niet meer voor ons werkt, dan is het over. We investeren niet meer in datgene waarvoor we zelf gekozen hebben. Vervolgens nemen we ons kapotte zelf mee naar een volgende relatie, die we misschien ook weer stuk maken. Ons programma wil relaties juist verduurzamen.

Hoe moet je als zorgverzekeraar relaties verbeteren?

Nicole: We werken hierbij vooral veel samen met zorgverleners. We willen als De christelijke zorgverzekeraar relatieproblemen graag bespreekbaar maken. Het doel is dat mensen erover durven praten met familie, vrienden, voorgangers, ouderlingen of therapeuten, zonder dat er meteen met het vingertje gewezen wordt. Laten we ons steeds afvragen: hoe kunnen we elkaar helpen? Zeg als familie, vrienden of gemeentelid eens: ‘Jullie hebben het al zo druk, wij passen een keer op de kinderen, dan kunnen jullie een avond samen uit. (En elkaar weer vinden).’ Want vaak gaan relaties stuk door de waan van de dag, doordat er geen tijd meer is om met elkaar te praten en samen leuke dingen te beleven. Frustraties stapelen zich dan op. Hoe we relatieproblemen dan precies bespreekbaar willen maken? We hebben een website gelanceerd: sterkerelaties.nl. We bieden voor iedereen die er gebruik van wil maken, webinars met werkboekjes, podcastseries en een online relatieprogramma aan. Ook hebben we relatiekaartjes met vragen ontwikkeld, die aangevraagd kunnen worden. Daarnaast hebben we informatie over relatietherapie en relatiecursussen. Bezoekers (ook niet-klanten) kunnen op de website lezen welke vergoedingen we hiervoor hebben in onze aanvullende verzekeringen. In alles spelen geloof en Bijbel een rol, want dat is waar wij voor staan.

Wat is de meerwaarde van christelijke relatietherapie?

Nicole: Je kunt als christen ook naar ‘gewone’ relatietherapie gaan -de achterliggende methodiek is vaak hetzelfde als die bij een christelijke vakgenoot- maar er zijn altijd gespreksonderwerpen waarbij geloofszaken aan de orde komen. Neem alleen al het Bijbelse uitgangspunt: wat God heeft samengebracht, zal geen mens scheiden. Niet-christelijke therapeuten gaan daar soms makkelijk aan voorbij; ik heb dat zelf ervaren.

Petra: Als christen-hulpverlener snap je thema’s als schuld en schaamte bij je christelijke cliënt beter. Je begrijpt wat een echtscheiding veroorzaakt op het gebied van iemands persoonlijk geloof, maar ook in de beide families en in de kerkelijke gemeente waartoe partners behoren. Je snapt dat je cliënt bij zijn/haar partner blijft, omdat hij/zij bang is niet alleen de familie maar ook de kerk en misschien zelfs het geloof te verliezen. Er spelen heel veel vragen rond een mogelijke scheiding, maar er zijn vragen die alleen door christelijke cliënten worden gesteld en die ik heel vaak hoor. Mag ik van God scheiden? Mag ik voor mezelf kiezen of is dat egoïstisch, want ik moet de ander toch hoogachten? Wat is Gods wil in dit alles?

Hoe reageer jij als christelijk therapeut op dit soort vragen?

Petra: Het gaat er niet om wat ík vind. Mijn taak is mensen helpen om antwoorden te vinden, waar ze vrede mee hebben. Vrede met zichzelf, met hun partner, met hun familie, maar vooral met God. Soms maken ze een keuze waarvan ik persoonlijk denk: ík vind iets anders. Maar het is hún zoektocht, waarbij ik slechts help. Ik kan de antwoorden niet geven, want dan zijn het míjn antwoorden en niet die van hen. Het gaat om grote thema's in een mensenleven. Niemand trouwt met het idee: dit doe ik voor een paar jaar en dan ga ik weer verder. Er zit een hele wereld van beleving en emotie achter elke relatie.

Petra, je schreef ooit: ‘Door mijn werk mag ik een hamer of zaag zijn in de hand van de Bouwer en een stukje met iemand meelopen op de weg naar herstel.’ Wat bedoel je daarmee?

Ik geloof dat wij allemaal mogen uitgroeien tot de persoon die God bedoeld heeft. Ik ben niet de Maker, ik mag slechts een beetje schuren en timmeren. Met andere woorden: ik mag mensen helpen en een deel van hun leven met hen meelopen. Soms een jaar. Soms iets langer. Tijdens dat stukje spiegel ik en stel ik vragen om mensen te helpen ontdekken waarom ze bepaalde dingen moeilijk vinden en bepaalde stappen niet kunnen zetten. Het doel is steeds: mensen in contact brengen met hun identiteit en verlangen. Hun tonen wie ze zijn en wie ze kunnen worden. Je kunt pas vooruit als je in de achteruitkijkspiegel kijkt.

Wat moet je als eerste doen als je problemen in je relatie ervaart?

Petra: Dat aangeven bij je partner. Zeg: ‘Ik vind het niet lekker lopen, wat vind jij?’ Als de problemen nog niet zo ernstig zijn, zou ik een marriage course volgen of samen een goed relatieboek lezen. Of de relatiekaartjes van De christelijke zorgverzekeraar aanvragen. Pas als je vastzit in bepaalde patronen als herhaalde afwijzing en tekort of als er grote dingen als ontrouw spelen, kom je er vaak zelf niet meer uit. Als ruzies -over de prullenbak, de schoenen of de auto- steeds volgens hetzelfde schema verlopen, wordt het tijd om aan een therapeut te denken. Helaas wachten mensen veel te lang voor ze die stap zetten.

Jullie werken allebei nu ruim zes jaar aan het programma ‘Sterke relaties’. Welke inzichten zijn volgens jullie het meest waardevol?

Nicole: Dat je een relatie niet als vanzelfsprekend moet zien, maar dat je die moet onderhouden. En dat je moet kijken wat er nodig is op het moment dat er problemen optreden: misschien onze gesprekskaartjes of werkboekjes? Volg een van onze webinars, het online relatieprogramma, ga naar een relatiecursus of gewoon samen een weekendje weg. Vergelijk het met de apk van je auto – waarom zou je relatie níét zo’n periodieke check waard zijn? Stel elkaar regelmatig vragen als: hoe staat het met onze dromen, waar willen we nog in groeien? Die gesprekken zijn zó waardevol, maar je komt er vaak niet aan toe door de drukte van kinderen en werk. Ons programma wil mensen helpen bij het onderhoud van hun relaties. Op een niet al te zware manier. We willen banden graag op een vroeg moment herstellen en versterken. Ik vind het mooi om vanuit de verzekeringskant mensen een soort gereedschapskist aan te bieden. Om een verbinder te zijn, mensen aan elkaar te koppelen, zodat ze op de goede weg worden geholpen.

Petra: Ik vind het mooi dat ‘Sterke relaties’ is gebaseerd op christelijke normen en waarden, dat het is gericht op het herstel van relaties. Het focust op dienende liefde, naar het voorbeeld van Christus, in plaats van op eigenbelang. Het lijden op relatiegebied is enorm en gaat zó diep. Als je eens wist welke casussen ik in mijn praktijk allemaal voorbij zie komen. Mensen lijden zo intens. Als ons programma dan helpt om eerder over relatieproblemen te praten, eerder met elkaar aan het werk te gaan, en eerder hulp te vragen als je er niet uitkomt, ben ik heel blij. Ik heb zo vaak cliënten in mijn praktijk gehad, bij wie ik dacht: hadden jullie maar veel eerder aangeklopt!